Amaç ve hedefler
-
Alkol veya
madde konusunda kişinin
bilgilenmesini sağlamak
-
Değişim
motivasyonunu sağlamak
-
Bulaşıcı
hastalıklardan korunmayı sağlamak ve
zarar azaltmak
-
Bağımlılıkta
yinelemeyi engelleyecek becerileri
kazandırmak
-
Öfke ve
stresle başa çıkma becerisini
öğretmek
-
Etkili
iletişim yöntemlerini öğretmek
-
Kişinin
alkol/madde kullanımı ile ilgili
düşünce hatalarının farkına
varmasını sağlamak
Geliştirilme süreci
Bu program ilk olarak 1998 yılında
geliştirilen ve etkinliği gösterilen
Alkol Madde Tedavi Programı-ATP ile
Denetimli Serbestlik Bağımlılık Programı
temel alınarak hazırlanmıştır. SAMBA
pilot uygulamaları Ümraniye T tipi
cezaevinde ve İstanbul AMATEM'de
gerçekleştirilmiştir. Elde
edilen deneyim ve geri bildirimler
sayesinde program son haline
getirilmiştir.
Özellikler
Oturumlar
interaktif uygulamalar şeklinde
düzenlenmiş olup, aktiviteler ve
didaktik öğeler içermektedir.
Bu programı sadece eğitim almış kişiler
uygulayabilir. Diğer temel özellikleri
şunlardır:
-
Farklı
bağımlılıklara yöneliktir
-
Yapılandırılmış bir programdır
-
Kolay
öğrenilir ve uygulanabilinir
-
Aktif ve
danışan odaklıdır
-
Yargılayıcı
değil, kabullenicidir
-
Farklı
kurumlarda kullanılabilir
Temel
paradigma
SAMBA programı aşağıdaki terapi
modalitelerinden yararlanmaktadır
-
SAMBA
programı temel olarak Bilişsel
Davranışçı teoriye dayanmaktadır.
Bilişsel Davranışçı Terapinin (BDT)
bağımlılık tedavisinde etkin olduğu
bilinmektedir.
-
SAMBA'da
Diyalektik Davranış Tedavisinin (DBT)
bazı öğelerinden de
yararlanılmaktadır. DBT grupları,
kişilerarası etkileşim, farkındalık,
stresle başa çıkma ve emosyon
regülasyonu becerilerini artırmaya
yöneliktir.
-
Farkındalık
ve Kabullenme Terapisi son yıllarda
bağımlılık tedavisinde önemli bir
yere sahip olmaya başlamıştır.
Farkındalık ve Kabullenme Terapisi,
özellikle şimdiye odaklanma,
deneyimleri olduğu gibi kabullenme,
yargısızlık becerileri kazanılmasına
yardımcı olmakta, craving,
emosyonlar ve impulsiteyle başa
çıkmayı kolaylaştırmaktadır.
-
Motivasyonel
görüşme, danışanların ambivalansı
keşfedip çözümlemelerine yardımcı
olarak davranış değişikliğini
çıkartmak için kullanılan direktif
ve danışan merkezli bir yaklaşımdır.
Motivasyonel görüşme bağımlılık
terapisinde direnci aşmak ve
ambivalansı çözme konuunda oldukça
etkilidir.
Materyaller
SAMBA materyalleri; uygulayıcılar için
uygulamanın nasıl yapılacağını anlatan
bir kılavuz, eğitimin akışı konusunda
uyglayıcıya yol gösteren saydamlar,
uygulamada verilen bilgileri pekiştirmek
amacıyla filmler, eğitimler arası
dönemde katılımcıların doldurması
gereken ödevler ve program sırasında
verilen bilgileri içeren bilgi
notlarından oluşmaktadır.
Örnek bir
kılavuzu indirmek için tıklayın...
Kimler uygulayabilir?
Psikolog, sosyal hizmet uzmanı,
psikiyatristler, hemşire veya sağlık
memurları tarafından uygulanması
doğrudur. Uygulayıcıların kısa bir
eğitimden geçmeleri zorunludur. Program
kılavuzda ayrıntılı bir şekilde
açıklanmakla birlikte, SAMBA'nın temel
ruhunu anlamak için eğitim gereklidir.
|